چهارشنبه دوم مرداد؛ برنامه با هفده دقیقه تاخیر (که برای ایران شاهکاریست) با تلاوت قرآن آغاز شد. سپس کاظمی دینان رییس هیئت مدیره انجمن به ارایه گزارش فعالیت یک ماه گذشته انجمن پرداخت.
کاظمی دینان سلام خود را به زیبایی با عنوان " سلام بر محله روابط عمومی" نثار حضار کرده و افزود اتمسفر اعضای محله روابط عمومی از انرژی مثبتی انباشته است که باید آن را به همه جامعه ای که با آن در ارتباطیم منتقل کنیم.
وی در ادامه در مورد فعالیت های یک ماه گذشته انجمن های روابط عمومی گفت: ماه گذشته شاهد برگزاری چهارمین دوسالانه نشریات روابط عمومی -که توسط انجمن متخصصان روابط عمومی بر گزار شد- بودیم. در جشنواره، طی حرکتی زیبا از پیش کسوت روابط عمومی ایران (با فعالیتی سی ساله) و مولف بسیاری از کتب این رشته دکتر میرسعید قاضی تجلیل شد. ما نیز امید به تداوم چنین حرکت هایی داریم.
رییس هیئت مدیره انجمن روابط عمومی ایران در مورد فعالیت های آتی انجمن افزود: بخش روابط عمومی سمینار تبلیغات ، بازاریابی و روابط عمومی را به طور کامل انجمن روابط عمومی ایران بر عهده گرفته است. در این بخش انجمن، تشکیل گروه های علمی، ارزشیابی ها، جمع آوری و ارزیابی فیلم ها و تبلیغات روابط عمومی ها را بر عهده دارد. اعضای انجمن نیز از تخفیف 50 درصدی برخوردار خواهند بود. البته این نخستین جشنواره ای است که انجمن با تشخیص اثرگذاری اش در آن مشارکت می کند.
با رایزنی های انجمن و منطقی که ارایه شد نام همایش به بازاریابی، روابط عمومی و تبلیغات تغییر نام داد. دلیل انجمن نیز برای این تغییر این بود که روابط عمومی به هر دو موضوع مرتبط و حلقه اتصال آن است.
کاظمی دینان در مورد نتایج حاصل از آخرین نشست هیت مدیره انجمن گفت: در این جلسه در مورد تشکیل و تجدید کمیته ها تصمیماتی اتخاذ شد زیرا برخی از کمیته ها مانند کمیته برگزاری جلسات و انتشارات به خوبی فعال بودند اما برخی کمیته ها به دلیل نداشتن مکان ثابت و مناسب تا کنون به خوبی به وظایف خود عمل نکردند.
در مورد مکان انجمن امیدواریم که اعضا به طور مرتب مراجعه کرده و از کتب و مجلات تخصصی موجود در انجمن بهره مند شوند. هر روز تلاش خواهد شد یکی از اعضای هیت مدیره جهت پاسخ گویی به مسایل و سوالات اعضای انجمن در محل مستقر باشند.
وی در مورد فعالیت های گردشگری انجمن نیز که در جلسه گذشته وعده داده شده بود گفت: فرم هایی به این منظور آماده شده که میان اعضا توزیع خواهد شد. به این صورت ما حداقل یک جمعه در ماه گردش هایی خواهیم داشت که از طریق آن می توان ارتباطات را محکم و شناخت ها را بیشتر کرد.
با ورود مهمان برنامه، دکتر کیاسری مدیر رادیو فرهنگ، کاظمی دینان سخنان خود را در ارتباط با موضوع سخنرانی وی به پایان برد: روابط عمومی مدیریت سازمان را مدیریت می کند. با وجود اهمیت مسئله رادیو فرهنگ تنها رسانه ای از سوی صدا و سیماست که برنامه ای مختص روابط عمومی تدارک دیده است.
پیش از فراخوانی دکتر کیاسری پانل بحثی با حضور آقایان متحد نژاد (مدیریت پانل)، عباس زاده، امینی و محمد علی تشکیل شد.
دکتر کیاسری سخنرانی خود را به عنوان مبحث تخصصی در این عرصه مطرح نکرد بلکه خود را در جایگاه پرسشگری به عنوان مخاطب روابط عمومی معرفی و سخنان خود را اینگونه آغاز کرد: روابط عمومی خود یک رسانه یا حداقل یک نیمه رسانه است اما متاسفانه رسانه ها به این حوزه که در قاعده تا راس مجموعه خودمان نیز حضور دارد عنایتی ندارند.
مسئله اینجاست که ما در عرصه آکادمیک حتی در زمینه نظری نیز دروس مناسبی نداریم. در کشور ما حتی هنوز فردی پیدا نشده که رویه پیش کسوتان را جمع آوری نماید. به طور مثال در کشورهای غربی علاوه بر قانون قضایی کتاب هایی در مورد مسایلی که چند قاضی مطرح در مورد آن رای یکسانی صادر کرده اند تالیف می شود. در روابط عمومی نیز می توان چنین کرد.
متاسفانه منابع و مسایل روابط عمومی فعلی خاص جامعه ما نیست. مبانی و نظریه ها جملگی ترجمه اند. آیا این ترجمانی بر اساس ضرورت های مجتمع های انسانی و نیازهای جامعه ما صورت گرفته است؟
روابط عمومی زبان، گوش، چشم و آرم سازمان است که باید نیاز یک جامعه آماری یا بخشی از آن را برطرف کند.
در این دانش که به طور مستقیم با طبقات و اصناف درگیر است مبانی نظری مبتنی بر جامعه خود را نداریم. در کشوری چون ایران با زبان، جغرافیا، پیشنیه، فرهنگ و خرده فرهنگ های خاص هر منطقه، کار روابط عمومی از منطقه ای به منطقه ی دیگر متفاوت خواهد بود.
اگر این شاخصه ها شناخته نشود، داد و ستد اطلاعات که بنیان کار روابط عمومی است به بن بست کشیده خواهد شد. باید توجه داشت که تفاوت ها بسیار و اثر گذار است.
البته ما در ایران در رسانه نیز با چنین معضلی مواجهیم. ابتدا برنامه ای ساخته می شود و بعد می سنجیم و می پرسیم که چرا در فلان حوزه مخاطب به میزانی که متوقع بودیم استقبال نکرد. پس ناگزیر باید به ویژگی های فردی و جمعی پرداخت. اگر نه رسانه و روابط عمومی عنصری خواهند بود که تنها بار تبلیغات را بدوش می کشند و رسالت خود را به انجام نمی رسانند.
در رسانه نیز گاهی روابط عمومی در دست افراد غیرمتخصص قرار می گیرد. حداقل روابط عمومی تخصصی باید توفیق یا عدم توفیق خود را مورد بررسی قرار دهد. مخاطب شناسی باید از ارکان روابط عمومی باشد و روابط عمومی باید مولفه های تعیین کننده جامعه آماری خود را بشناسد.
نکته ای که جای تاسف دارد این است که در هیچ یک از دانشگاه های ما در زمینه روابط عمومی به پیشینه ادیان، معرفی جامعه، سیر و سلوک اسوه ها، سرگذشت و سرنوشت اسطوره ها و بسیاری از سرفصل های مردم شناسی مناسب این رشته با تاکید مورد بررسی قرار نمی گیرد و باید حداقل مجموعه ای مانند نفایس الفنون و ... گردآوری شود و دانشجوی روابط عمومی به یادگیری بخشی از اصطلاحات اصناف، طبقات و مولفه های شاخص مکلف شود.
این اتفاق باید در دانشگاه های ما بیفتد. بزرگان روابط عمومی باید چنین موردی را حتی با الگو گرفتن از کارهایی که در کشورهای دیگر انجام شده است اما با پرسش ها و نیازهای جامعه ما صورت دهند. از این راه یک بازی برد- برد خواهیم داشت. از یک سو مخاطب به روابط عمومی اطمینان خواهد داشت و از دیگر سو سازمان نیز به نتایج مورد نظر خود خواهد رسید.
در پایان سخنرانی دکتر کیاسری اعضای پانل به طرح سوالات و نقدهای خود پرداختند.
دکتر عباس زاده سخنان خود را با این مقدمه که رادیو مونس مخاطب در هر جاییست آغاز کرد و افزود: از آنجا که شناسایی + شناساندن= مهندسی توافق و تفاهم (رضایت مندی) است، خود رادیو فرهنگ هم خود را خوب معرفی نکرده است. بیش از نیم قرن از پیدایش روابط عمومی در ایران می گذرد اما روابط عمومی، این قلب تپنده سازمان نیز هنوز به خوبی شناخته نشده است. مدیران دولتی گاهی به روابط خصوصی متکی ترند تا روابط عمومی. گاهی مدیران را پارازیتی برای اطلاع رسانی و اطلاع یابی می دانند. از نظر مدیران افکار عمومی نباید بداند.
در کشوری چون ایران که یونسکو میزان تیراژ مناسب روزنامه اش را 7 میلیون اعلام کرده است حدود 2 میلیون تیراژ بیشتر ندارد اما رادیو و تلویزیون درمیان مردم ایران شایع تر و در دسترس تر است. مردم باید محرم تلقی شوند و افکار عمومی باید مورد احترام باشد و این مهم از طریق رسانه های رادیو و تلویزیون میسر خواهد بود تا مردم به دنبال خبر کذب و نشریات زرد نروند.
سخنران بعدی پانل، دکتر امینی سخنان خود را با طرح یک سوال آغاز کرد و گفت: من اینجا سوالی دارم و درخواست راهنمایی. درکلاس های من در دانشگاه معضلی غیر از اینها وجود دارد. زمانی در کلاس دکتر نطقی در درس مدیریت در روابط عمومی دانشجویان مقطع لیسانس علاوه بر مبانی تئوریک، بخش وسیعی کار عملی داشتند. من هم سعی می کنم که قالب های مطالعاتی معرفی کنم و سر کلاس نمایش فیلم داشته باشم اما وقتی مدیران دولتی برای کار عملی همکاری نمی کنند و کارورز پذیرش نمی کنند چه باید کرد؟ آن هم در جایی که بیشتر بخش ها در دست دولت است.
در ادامه دکتر محمد علی مدیر روابط عمومی وزارت کار در مورد شکل گیری حرکت جدید در مورد روابط عمومی در کشور گفت: یکی از وقایع قابل توجه در این عرصه اظهار نظر مقام معظم رهبری در مورد روابط عمومی بود زیرا نقش و نیاز روابط عمومی درک و حس شده است. اکنون در دولت سه کمیته روابط عمومی: امنیتی، اقتصادی و زیربنایی و فرهنگی اجتماعی تشکیل شده است.
روابط عمومی شرایط برون رفت از موقعیت های خاص را نشان می دهد.
چندی پیش هابرماس (نئومارکسیست مشهور) به ایران آمده بود و در آلمان در مورد ایران گفته بود: "جامعه ایرانی سوال ندارد، سوال بزرگ ندارد". (مثلا پرسیده بودند نظرتان راجع به ایران، فرهنگ ایرانی و ... چیست؟)
ما حرف داریم، افراد برجسته داریم. وقتی روابط عمومی ضعیف شود علت این است که کاری را که باید روابط عمومی انجام دهد خود رییس با روابط گسترده خود انجام می دهد.
اما انتقاد من از رسانه این است که در مورد طرح های بزرگ مانور نمی دهند و روند کار و نتایج آن را به بحث و چالش نمی کشند.
در پایان سخنان سخنرانان پانل، دکتر کیاسری در پاسخ و نقد برخی گفته های پانل گفت: در پاسخ به جناب آقای علیزاده باید بگویم که رادیو فرهنگ دومین شبکه پرمخاطب رادیوست. این شبکه پیش از انقلاب با عنوان رادیو 2 و پس از آن از سال 77 به رادیو فرهنگ تغییر نام داد. گرچه رسانه تا حدودی خود را معرفی می کند ولی باز هم برای معرفی کامل نیاز به روابط عمومی دارد. بانگ درونی مردم باید توسط روابط عمومی برای سازمان ترجمه شود.
در مورد محرم قرار دادن مردم هم این وظیفه ای است که برای برنامه هنر هشتم قایلیم اما تا کنون توفیق چندانی نداشتیم.
در پاسخ به دکتر امینی و عدم همکاری ادارات دولتی باید عرض کنم که تصور من این است که نفوذ در واحدهای خصوص مشکل تر است. اگر مشکلی هم باشد از روابط عمومی است زیرا در بدو ورود به آن واحد مراجعه می شود نه مدیریت سازمان.
در مورد گفته هابرماس هم اگر این تمدن سوالی نداشت حرکت به سمت جلو نداشت. در یک دوره هایی البته به این دلیل که متفکر بزرگ نداریم در فرهنگ و مدنیت دچار فترت می شویم.
در پاسخ به دکتر محمد علی نیز اگر خصوصی سازی شود مشکل مدیرانی که خود کار روابط عمومی را صورت می دهند حل خواهد شد. اما در مورد بررسی طرح های بزرگ دولتی کار رسانه ما فرهنگی است و امیدوارم در عرصه تخصصی خودمان کوتاهی نکنیم.
در پایان جلسه خجسته نماینده انجمن روابط عمومی ایران در استان های سه گانه خراسان بحث خود را با خبر فعال شدن دفتر انجمن در خراسان و شرکت فراگامان پی گرفت و افزود: تا کنون به همت شهرداری و استانداری اعضای شورا شامل دو نفر از نمایندگان مجلس و سایر اعضا از روابط عمومی های ادارات تعاون، جهاد کشاورزی، صدا و سیما و خانه مطبوعات جذب انجمن شده اند. به زودی در مجمع دو هفته آینده سایر اعضا نیز جذب خواهند شد. نتایج مجمع را می توان به انجمن های سایر استان ها نیز تعمیم داد.
به زودی خانه روابط عمومی (با کمک شهرداری)، فضای مجازی روابط عمومی و همایش های ملی و بین المللی و ... نیز در سطح استان فعال و برگزار خواهند شد. برگزاری کلاس و سمینار تخصصی نیز در برنامه های آتیست و هدف از چنین فعالیت هایی سعی در بالا بردن سطح مدیران روابط عمومی استان است.
وی در مورد شرکت فراگامان که در زمینه های انرژی های نو و احداث نیروگاه های قابل تجدید فعال است، درخواست همکاری با اعضای انجمن را داشت زیرا به گفته وی این حرکت نو، به صرفه و اشتغال زا نیاز به معرفی به عامه مردم دارد.