در پست قبلی به مراحل پردازش خبر، انواع مطالب در رسانه و اصلاحاتی چند در خبرنویسی پرداختیم و این بار به مبحث ویرایش واژگان خواهیم پرداخت. در مبحث ویرایش، ویرایش واژگان مهمترین نوع آن است. این بار 23 مورد از 47 مورد ویرایش واژگان را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

ویرایش واژگان

1-     دقت در حذف به قرینه ها.

2-     جمع غیر جاندار "ها" و جمع غیر جاندار با " ان" است.

3-     اشاره برای غیر جاندار "آنان" و "اینان" است و برای جاندار "این ها" و " آن ها" است.

4-     اسم های  فارسی و لاتین جمع مکسر نمی شوند.

5-     برای جمع کلمات فارسی فقط از "ها" استفاده می شود. از "ات" نیز فقط برای جمع کلمات عربی و مونث بکار می رود.

6-     جمع "آلات" و "جات" بهتر است بکار نرود مگر اینکه اشاره به انواعی از یک شی داشته باشد.

7-     جمع در جمع غلط است. مانند: عیوبات، امورات، شئونات و ...

8-     نباید از جمع "ین" استفاده کرد.

9-     کلماتی که ختم به "ه" می شود وقتی با گان جمع شود "ه " حذف می شود. مانند: ستارگان

10- شگفتی انگیز، زیبایی شناس، عاشقی پیشه درست است زیرا باید "ی" اضافه شود تا صفت شود و پسوند بگیرد.

11- افعالی که 2 جزیی هستند باید با "و" ربط یابند. مثل شست و شو، زد و خورد و ...

12- بکار بردن 2 حرف ربط اشتباه است. مثل " و یا"، " و حتی" و ...

13- به مصدر "ی" اضافه نمی شود. سلامت، راحت، تعطیل، بهبود، خلاص و .... بدون "ی" درست است.

14- وقتی از گذشته صحبت می شود وجه وصفی افعال نمی آید. مثل: "استاد مرا دیده و سلام رساند" غلط است، "استاد مرا دید و سلام رساند" درست است.

15- به جای همزه "ی" می نویسیم. اگر آخر کلمه ساکن باشد کلا همزه را حذف می کنیم.

16- "ب" حرف اضافه جدا نوشته می شود. مثل: "به نام"، " به جای خود نشست" و ... ولی "ب" پیشوند باید متصل باشد. مثل: "بگفتند"، "بنام" و ... در حالت قید و صفت هم همین طور است. مثل: "بخرد"، "بسزا و بجا" و ... پیشوند "ب" به فعلی که با "ا" شروع می شود، متصل خواهد شد. در این حالت "ا" حذف می شود. مثل: "بیفزاییم".

17- "ن" ربط جدا می آید. مثل: "نه می آید، نه می رود" اما "ن" نفی می چسبد. مثل: "نمی آید"

18- حروف فارسی و انگلیسی تنوین نمی گیرند."دوما" و "تلفنا" غلط است.

19- پسوند "مند"، "ه" را از بین نمی برد. مثل: "علاقمند" که غلط است و درست آن "علاقه مند" است. دان هم "ه" را حذف نمی کند. مثل: "جامدان" که غلط است و "جامه دان" درست است.

20- معاون، مدیر و رییس درست است. اگر منظور مسئولیت باشد، حوزه معاونت و حوزه ریاست درست است.

21- رییس جمهور یعنی رییس مردم، رییس جمهوری درست است.

22- 2 کلمه با یک معنی اما به صورت مثبت یا منفی کاربرد دارد. مثلا آکنده معنی منفی، برخوردار معنی مثبت و قلمداد کردن معنی منفی دارد.

23- توسط به معنی واسطه شدن است، در مورد کسی که خود کاری را انجام داده است بکار نمی رود.