درود بر شما یاران همراه

از این پس مطالبی رو در مورد روزنامه نگاری آپ می کنم. البته امیدوارم اساتید محترم این جسارت را بر من ببخشایند. نخستین مطالبی را که در طول دوره کاردانی تدریس شده اند (به خصوص مطالبی رو که  استاد فخیمی گفتند، به دلیل تمرین و ممارست و وحشت از امتحان تحلیلیJ بی شک فراموش نکرده اید) به صورت گذرا مرور خواهیم کرد و به باقی مطالب کمی عمیق تر خواهم پرداخت. از اساتید و دوستان عزیز تقاضا دارم در صورتی که اشکالی در مطالب درج شده مشاهده می کنید در قسمت نظرات درج نمایید تا اصلاح شود.

امیدوارم سایر دوستان و اساتید ارجمند نیز داشته های تخصصی ارزشمند خود را با ما به اشتراک بگذارند.

 خبر

گزارشی عینی از رویداد (در حالت سخت خبر که اخبار کمتر به این صورت تنظیم می شوند) یا گزارش وجوهی از رویداد تحت تاثیر عوامل درون و برون سازمان (نرم خبر)

ارزش های خبری

از یک رویداد خبری وجوهی که برای مخاطب جالب است انعکاس داده می شود. ارزش های خبری معیار گزینش این وجوه است.

ارزش های خبری:

1-     دربرگیری (Impact): برای افراد زیادی مهم باشد.

2-     شهرت (Fame): در مورد افراد مهم باشد. به دو دسته منفی و مثبت تقسیم می شود.

3-     برخورد، اختلاف و درگیری (Conflict): معمولا شامل حوادث می شود. به دو دسته فکر و فیزیکی تقسیم می شود.

4-     استثنا و شگفتی (Oddity): به دو صورت مطلق: مثل رفتن انسان به ماه و نسبی : مثل سقوط هواپیما (البته نه در ایران! J) مطرح می شود.

5-     بزرگی و فراوانی (Magnitude): با آمار و ارقام به صورت بزرگی و مقدار مطرح است. مثلا 3 رتبه اول کنکور از یک روستا.

6-     مجاورت (Proximity): به دو صورت معنوی (خبر پزشکی برای پزشکان) و جغرافیایی (وقایع عراق برای ایران) مطرح است.

7-     تازگی (Timeliness): کسب رویداد و ارایه خبر در کوتاه ترین زمان.

ارزش های خبری از نگاه گالتونگ و روگ:

1-     تواتر: خبر با تواتر یا ظرف زمانی کوتاه بهتر است. اخبار آماری و تخصصی تواتر بالا دارند. برای مثال موضوعی چون افتتاح سد تواتر پایین و ساخت سد تواتر بالا دارد. گاهی مخاطب مایل است بلافاصله از نتیجه پایانی خبر مطلع شود و مایل به دنبال کردن آن نیست.

2-      آستانه: اندازه و قد و قواره خبر است که تا به آن سطح نرسد مخابره نمی شود. معمولا رسانه ای غربی مثلا کشته شدن 3 نظامی آمریکایی را به آستانه رسیده می دانند ولی مرگ 20 عراقی را مهم نمی دانند.

3-     فقدان ابهام: ابهام نداشته باشد. مثلا شامل جملاتی چون "این خبر هنوز تایید نشده" نباشد.

4-     معنی دار بودن: دارای دو نمود است؛ 1- مرتبط بودن 2- مجاورت فرهنگی. یعنی برای مردمی که دریافت کنند خبراند دارای اهمیت باشد و به صورت مادی و معنوی با آنان در ارتباط باشد. بر اساس تقسیم بندی بالا چیزی مشابه مجاورت.

5-     همخوانی و هماهنگی: مثلا رسانه ها یک گردهمایی را از دید خودشان هر یک به شکلی می بینند و این یعنی عدم هماهنگی دیدگاه و چندگانگی در اطلاع رسانی.

6-     غیر منتظره بودن: شگفت و غیر قابل پیش بینی بودن

7-     استمرار: مستمر بودن پوشش خبری.

8-     ترکیب: یک روزنامه یا نشریه ترکیبی باشد از اخبار داخلی، خارجی، مثبت ، منفی و مسایل اصلی و فرعی.

از این جا به بعد مربوط به کشورهای شمال غرب:

9-     ارجاع به ملل برگزیده: فقط بعضی کشورها تحت پوشش خبری هستند و خبرهای آنها به آستانه می رسد.

10- ارجاع به اشخاص برگزیده: ستاره سازی برای ایجاد الگو.

11-  شخصیت سازی: مطرح کردن فرد به جای نهاد مطبوعش (مثلا جورج بوش ب جای دولت آمریکا)

12- منفی گرایی: در مورد کشورهای جهان سوم. “Bad news is good news”

 شکل دهی به خبر

نظام تولید خبر دارای دو بخش رو ساخت و زیر ساخت است؛ رو ساخت آن با خبرنگار و زیر ساخت آن با نظام راهبر و ایدئولوژی های حاکم بر جامع است.

شکل دهی به خبر:

مرحله جمع آوری اطلاعات رویدادها براساس  ارزش های خبری و مرحله نمایش آن با عناصر خبری در ارتباط است.

عناصر خبری (5W+H):

عناصر و ارزش های بر اساس تقسیم بندی زیر در برابر هم قرار گرفته و با هم مرتبط هستند.

1-     چه کسی (Who)= شهرت

2-     چه چیزی (What) = این عنصر در برگیرنده ارزش هایی چون: در برگیری، شگفتی، فراوانی و برخورد است.

3-     کجا (Where): مجاورت.

4-     چه وقت (When): تازگی.

5-     چطور (How)

6-     چرا (Why)

نکته!  

چرا و چطور هر دو تحلیلی هستند. معمولا این عناصر در لید و تیتر نمی آید.

Who اگر مهم نباشد سِمَت وی را می آوریم.

چه چیزی؛ معمولا اشاره به ماهیت رویدادی دارد که قرار است به خبر تبدیل شود و اگر فراوانی و دربرگیری داشته باشد به عنوان عنصر جذاب در پاراگراف اول بیاید.

Where اگر نا شناخته باشد به لحاظ جغرافیایی معرفی می شود.

ادامه دارد...